افزایش آمار اهدای عضو در استان مرکزی

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» زهرا کمال آرا امروز در نشست خبری انجمن اهدای عضو استان مرکزی با اصحاب رسانه به مناسبت ۳۱ اردیبهشت «روز ملی اهدای عضو» گفت: اهدای عضو یکی از مهم‌ترین اقدامات بشردوستانه‌ای است که می‌تواند به نجات جان افراد مبتلا به نارسایی‌های عضوی منجر شود. استان مرکزی از سال ۱۳۹۸ فعالیت خود را به‌صورت رسمی آغاز کرده و دفتر مرکزی آن در سال ۱۴۰۱ افتتاح شده است. مأموریت اصلی این انجمن، آموزش عمومی درباره فرهنگ اهدای عضو، تکریم خانواده‌های اهداکنندگان و برگزاری رویدادهای فرهنگی و اطلاع‌رسانی بوده است. 

وی افزود: این اقدام نه‌ تنها یک تصمیم فردی، بلکه یک رفتار فرهنگی است که نشان‌ دهنده سطح آگاهی و همدلی اجتماعی است. در جوامع مختلف، تلاش‌های گسترده‌ای برای افزایش آگاهی عمومی در مورد اهدای عضو انجام شده است، تا مردم با درک صحیح از این موضوع بتوانند تصمیمی آگاهانه و انسانی اتخاذ کنند.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو استان مرکزی بیان کرد: پیوند عضو، یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای علم پزشکی در قرن اخیر است. از دیرباز، پزشکان تلاش کرده‌اند تا روش‌هایی برای جایگزینی اعضای آسیب‌دیده یا از کارافتاده بدن بیابند. در گذشته، درمان‌هایی مانند استفاده از گیاهان دارویی و روش‌های جراحی ابتدایی برای حفظ عملکرد اعضای حیاتی بدن به کار گرفته می‌شد. اما با پیشرفت علم پزشکی، امکان انتقال اعضای سالم از یک فرد به فرد دیگر به واقعیت تبدیل شد. امروزه، پیوند اعضای حیاتی مانند قلب، کبد، ریه، کلیه و پانکراس در سراسر جهان انجام می‌شود و هزاران بیمار از این روش درمانی بهره‌مند می‌شوند.

بیماران مبتلا به مرگ مغزی یکی از منابع تأمین اعضای پیوند است

کمال‌ آرا در ادامه عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین منابع تأمین اعضای پیوندی، بیماران مبتلا به مرگ مغزی هستند. مرگ مغزی حالتی است که در آن عملکرد مغز به‌طور کامل از بین می‌رود، اما سایر اعضای بدن همچنان فعالیت خود را ادامه می‌دهند. در این شرایط، اگر فرد در دستگاه‌های پزشکی قرار گیرد، اعضای حیاتی او تا مدت محدودی سالم باقی خواهند ماند و می‌توانند به بیماران نیازمند پیوند زده شوند. تصمیم خانواده فرد مبتلا به مرگ مغزی برای اهدای اعضای وی، می‌تواند جان بسیاری از بیماران را نجات دهد.

وی خاطرنشان کرد: فرایند اهدای عضو مراحل مختلفی دارد که از شناسایی فرد مبتلا به مرگ مغزی تا انجام جراحی پیوند عضو را شامل می‌شود که به چنین افراد و خانواده‌های آنها «جان بخش» می‌گویند که ابتدا، متخصصان پزشکی با استفاده از آزمایش‌های دقیق، وضعیت فرد را ارزیابی کرده و در صورت تأیید مرگ مغزی، خانواده او را در مورد گزینه‌های موجود برای اهدای عضو مطلع می‌کنند. 

مدیرعامل انجمن اهداء عضو استان مرکزی اظهار کرد: در صورت رضایت خانواده، اعضای فرد پس از بررسی شرایط جسمانی، به بیماران نیازمند پیوند زده می‌شود. هر فرد اهداکننده می‌تواند جان ۸ تا ۱۰ بیمار را نجات دهد و با اهدای نسوج خود، کیفیت زندگی بسیاری را بهبود بخشد.

اهدای عضو یک رفتار اخلاقی و انسانی است

کمال‌ آرا افزود: در بسیاری از جوامع، اهداء عضو به‌عنوان یک رفتار اخلاقی و انسانی مورد توجه قرار گرفته و تلاش‌های گسترده‌ای برای ترویج فرهنگ اهدای عضو صورت گرفته است. شعارهایی مانند «اهدای عضو، اهدای زندگی» بیانگر اهمیت این اقدام در افزایش امید به زندگی بیماران است. فرهنگ‌سازی در این زمینه می‌تواند نگرش‌های منفی و باورهای نادرست را کاهش داده و موجب پذیرش بیشتر این عمل انسانی شود.

نهادینه‌سازی فرهنگ اهدای عضو در ایران انجام شده است

وی گفت: در ایران نیز تلاش‌های ارزشمندی برای نهادینه‌سازی فرهنگ اهداء عضو انجام شده است. سازمان‌های مختلف، از جمله انجمن‌های خیریه و مراکز علمی، به فعالیت‌های آگاهی‌بخش پرداخته‌اند تا مردم با مزایا و ضرورت این اقدام آشنا شوند. با افزایش اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی، می‌توان تعداد اهداکنندگان عضو را افزایش داد و جان بیماران بیشتری را نجات داد.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو استان مرکزی بیان کرد: اهدای عضو یک تصمیم اخلاقی، انسانی و ارزشمند است که تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی جامعه دارد. با ارتقای آگاهی عمومی و گسترش فرهنگ اهدای عضو، می‌توان امید به زندگی را در بیماران نیازمند افزایش داد و کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشید. ترویج این فرهنگ نه‌ تنها یک اقدام پزشکی، بلکه یک مسئولیت اجتماعی است که می‌تواند نشان‌ دهنده همبستگی انسانی و تلاش برای نجات جان دیگران باشد.

کمال‌ آرا عنوان کرد: پیش از تصویب قانون اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی، پیوند اعضا در ایران تنها از افراد زنده صورت می‌گرفت. این امر مشکلات متعددی را به همراه داشت، از جمله محدودیت در تعداد اهداکنندگان و چالش‌های پزشکی مرتبط با این روش، در حالی که در کشورهای اروپایی از حدود ۵۰ تا ۶۰ سال پیش پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی رواج داشت، ایران تا ۱۳۶۸ همچنان تنها به اهدای عضو از افراد زنده متکی بود.  

وی خاطرنشان کرد: یکی از عواملی که نیاز به تحول در این زمینه را تقویت کرد، وقوع جنگ تحمیلی بود. بسیاری از مجروحان جنگی به دلیل آسیب‌های شدید کلیوی و نیاز به دیالیز با مشکلات جدی مواجه بودند. امکانات محدود دیالیز در آن زمان موجب شد که پزشکان به دنبال راه‌حلی برای افزایش دسترسی بیماران به پیوند کلیه باشند. در همین راستا، دکتر ایرج فاضل، پدر علم پیوند عضو در ایران، نقش مهمی در تلاش برای گسترش این روش ایفا کرد.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو استان مرکزی اظهار کرد: یکی از موانع اصلی در پذیرش پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی، جنبه‌های فقهی این موضوع بود که در نهایت، در سال ۱۳۶۸ موضوع اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی به امام خمینی (ره) مطرح شد و ایشان با صدور فتوایی آن را مجاز دانستند. این فتوا نقش کلیدی در تغییر نگرش جامعه نسبت به اهدای عضو داشت. 

قانون اهدای عضو از بیماران مغرب سال ۷۲ تصویب شد

کمال‌ آرا در ادامه بیان کرد: در نهایت در سال ۱۳۷۲ قانون مربوط به اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی تصویب شد. از آن پس، امکان انجام این عمل به صورت قانونی و رسمی در مراکز درمانی کشور فراهم شد.  

وی گفت: خداوند در آیه ۳۲ سوره مائده قرآن کریم می‌فرماید: «مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا النَّاسَ جَمیعاً»؛ به این معنا که هر کس جان انسانی را نجات دهد، گویی جان تمام مردم را نجات داده است. این آموزه اسلامی تأکید ویژه‌ای بر اهمیت کمک به همنوعان دارد و نقش مهمی در پذیرش عمومی اهدای عضو ایفا کرده است. انجمن‌های مختلف در ایران برای ترویج فرهنگ اهدای عضو فعالیت می‌کنند و سعی دارند مردم را به اهمیت این اقدام انسانی آگاه سازند.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو استان مرکزی افزود: فرآیند پذیرش و توسعه پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی در ایران، حاصل تلاش‌های فراوان در زمینه‌های پزشکی، دینی و اجتماعی است. از فتوای امام خمینی گرفته تا تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی، این مسیر با چالش‌های فراوانی روبه‌رو بود، اما در نهایت به موفقیت رسید.

فعالیت رسمی انجمن اهداء عضو استان از سال ۹۸ آغاز به فعالیت کرده است 

کمال‌ آرا بیان کرد: از سال ۱۳۹۸ که انجمن اهدای عضو به‌صورت رسمی آغاز به کار کرده، استان مرکزی شاهد ۱۷۰ مورد مرگ مغزی بوده که از این تعداد، ۳۷ مورد رضایت به اهدای عضو داده‌اند و بیماران برای دریافت اعضای پیوندی اعزام شده‌اند که طی این سال‌ها، ۷۴ بیمار موفق به دریافت عضو شده‌اند که شامل ۵۰ مرد و ۲۴ زن در بازه سنی ۷ تا ۵۸ سال بوده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: فرهنگ‌سازی همچنان مهم‌ترین چالش انجمن اعداء عضو است که ۵۰ درصد موانع مربوط به عدم پذیرش عمومی اهدای عضو است. هر سال حدود ۸ هزار مورد مرگ مغزی در کشور ثبت می‌شود، اما تنها ۲ هزار مورد به مرحله اهدای عضو می‌رسد که در صورت ارتقای فرهنگ‌سازی، می‌توان سالانه ۶ هزار عضو را به بیماران نیازمند رساند.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو استان مرکزی در پایان تصریح کرد: انجمن با برگزاری جشن «نفس» تلاش دارد از خانواده‌های اهداکننده قدردانی کرده و فرهنگ اهدای عضو را در میان مردم گسترش دهد. در بهشت زهرا کلانشهر اراک نیز قطعه‌ای به نام «جان بخشان» وجود دارد.

انتهای خبر/