اهدای خون نمادی از همدلی ملی است

ریتا ظهیری در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» به مناسبت 9 مردادماه روز اهدای خون گفت: تا پیش از سال ۱۳۵۳، نظام سازمان‌ یافته‌ای برای اهدای خون در کشور وجود نداشت. در آن سال‌ها، اهدای خون بیشتر در حاشیه بیمارستان‌های بزرگ تهران و دیگر شهرها، به‌صورت غیررسمی و گاه پرخطر انجام می‌شد؛ اغلب توسط افرادی که به دلایل مالی حاضر به فروش خون خود بودند و شرایط بهداشتی رعایت نمی‌شد.

وی افزود: در بیمارستان‌هایی مانند ارتش و سینا، در مواقع نیاز، همراهان بیماران مجبور بودند در اطراف بیمارستان به دنبال افرادی بگردند که حاضر باشند در ازای دریافت پول، خون بدهند. این روند نه‌ تنها غیر بهداشتی بود بلکه گاهی جان بیماران را نیز به خطر می‌انداخت، چرا که هیچ ساز و کار نظارتی بر سلامت خون وجود نداشت.

مدیرکل انتقال خون استان مرکزی بیان کرد: با افزایش نگرانی‌ها، گروهی از پزشکان و فعالان حوزه سلامت تصمیم گرفتند این روند را اصلاح کنند. اولین گام جدی، تأسیس یک نهاد غیردولتی برای ساماندهی این روند بود. سپس تلاش‌ها برای تصویب اساسنامه‌ای رسمی جهت تأسیس سازمان انتقال خون آغاز شد که در نهایت با تصویب هیأت دولت، این سازمان در سال ۱۳۵۳ بنیان‌گذاری شد.

ظهیری عنوان کرد: سازمان انتقال خون ایران از آن زمان تاکنون، تنها متولی تأمین خون و فرآورده‌های خونی در کشور است. این سازمان با تکیه بر اهدای داوطلبانه و رایگان، موفق شده است تمامی نیازهای بیمارستانی کشور را بدون وابستگی به اهدای پولی، به شکل علمی و کاملاً بهداشتی تأمین کند.

وی افزود: در حال حاضر، هیچ قطره خونی در کشور وجود ندارد که بدون انجام آزمایشات غربالگری و رعایت ضوابط ایمنی به بیمار تزریق شود. همه خون‌های اهداشده، ابتدا در دمای کنترل‌شده وارد آزمایشگاه‌های تخصصی شده و پس از بررسی، به فرآورده‌های مختلف تقسیم و آماده استفاده در مراکز درمانی می‌شوند.

 خون مازاد استان از طریق شبکه ملی خون‌رسانی به سایر استان‌ها ارسال می‌شود

مدیرکل انتقال خون استان مرکزی تصریح کرد: در هر بار اهدای خون، به‌طور میانگین حدود ۴۵۰ سی‌سی خون از هر داوطلب دریافت می‌شود. این خون پس از بررسی‌های اولیه به دو بخش تقسیم می‌شود: بخشی به آزمایشگاه‌های غربالگری برای بررسی سلامت منتقل می‌شود و بخش دیگر وارد مرحله تولید فرآورده‌های خونی مختلف می‌شود که در درمان‌های تخصصی کاربرد دارند.

ظهیری اظهار کرد: فرآورده‌های خونی متعددی از یک واحد خون تولید می‌شود. از جمله آن‌ها می‌توان به پلاکت با عمر مفید سه روز، گلبول قرمز فشرده با عمر ۲۵ روز و پلاسما با امکان نگهداری تا پنج سال در دمای منفی ۸۰ درجه اشاره کرد. مدیریت این ذخایر حساس، نیازمند دقت، تجربه و فناوری پیشرفته است.

وی افزود: در استان‌ مرکزی، به لطف مشارکت فعال مردم، نه‌ تنها تمامی نیازهای خونی بیماران استان تأمین می‌شود، بلکه در مواقع نیاز، خون و فرآورده‌های مازاد از طریق شبکه ملی خون‌رسانی به سایر استان‌ها نیز ارسال می‌شود. این روحیه همبستگی ملی در زمان بحران‌ها نیز بسیار مؤثر بوده است.

مدیرکل انتقال خون استان مرکزی عنوان کرد: مدیریت ذخایر خون در کشور بسیار دقیق و علمی انجام می‌شود. در صورتی که در استانی فرآورده‌ای مانند پلاکت با عمر کوتاه در آستانه انقضا باشد، بلافاصله از طریق شبکه ملی، آن فرآورده به استانی منتقل می‌شود که نیاز فوری به آن دارد؛ بنابراین هیچ فرآورده‌ای بی‌دلیل دور ریخته نمی‌شود.

ظهیری گفت: سازمان انتقال خون ایران تاکنون ۲۸ فرآورده خونی را تولید و مدیریت کرده است. همین گستردگی، باعث می‌شود که نتوان یک عدد ثابت برای عمر فرآورده‌ها در نظر گرفت. از سه روز تا پنج سال، هر فرآورده زمان مصرف متفاوتی دارد که باید با دقت در شبکه ملی خون‌رسانی مدیریت شود.

مشارکت ۵۰ هزار نفری مردم استان مرکزی در اهدای خون

وی افزود: این روزها، اهدای خون نه‌ تنها یک عمل نجات‌بخش، بلکه نمادی از مسئولیت اجتماعی و همدلی ملی است. در استان مرکزی به‌ تنهایی، حدود ۵۰ هزار اهداکننده داوطلبانه خون در طول سال مشارکت می‌کنند. این افراد، بدون هیچ چشم‌داشتی، همواره آماده پاسخ به نیاز بیماران هستند.

مدیرکل انتقال خون استان مرکزی در پایان خاطر نشان کرد: اهدای خون در ایران، از یک فرآیند پرخطر و غیررسمی، به یک نظام پیشرفته، علمی و قابل اتکا تبدیل شده است. امروز، نه‌ تنها جان بیماران نجات می‌یابد، بلکه شبکه‌ای از انسان‌های مسئول و همدل، پایه‌های سلامت عمومی کشور را تقویت می‌کنند.

انتهای خبر/