هویت فرهنگی شازند سرمایه‌ نسل‌های آینده

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» حسین معافی در یادداشتی به مناسبت هفته فرهنگی شازند نوشت: هدف از برگزاری هفته فرهنگی شهرستان شازند که از 24 خردادماه شروع خواهد شد، که می‌تواند به معرفی، احیا و پاسداشت هویت فرهنگی، آئین‌های بومی و ظرفیت‌های هنری منطقه کمک کند، همچنین این رویداد با هدف تقویت حس تعلق نسل جدید به میراث فرهنگی و ایجاد بستر تعامل میان نسل‌ها برگزار می‌شود.

هویت محلی، شالوده‌ای استوار برای بالندگی فرهنگی، انسجام اجتماعی و رشد پایدار جوامع به شمار می‌رود. در هر منطقه، بخشی از این هویت در حافظه تاریخی مردم، آئین‌ها، زبان، موسیقی، هنر و سبک زندگی بومی نهادینه شده و نسل به نسل منتقل می‌شود.

اما پویایی و ماندگاری این هویت، بدون برنامه‌ریزی آگاهانه، حمایت نهادینه و نقش‌آفرینی مدیران فرهنگی ممکن نخواهد بود.

شهرستان شازند، با پیشینه‌ ریشه‌دار در فرهنگ و تاریخ ایران، ظرفیت بالایی در حوزه میراث معنوی، آداب‌ و رسوم سنتی، هنرهای بومی، زبان‌ها و گویش‌های محلی دارد، با این حال همانند بسیاری از مناطق کشور، این ظرفیت‌ها در برابر چالش‌هایی چون مهاجرت، شهرنشینی شتاب‌زده، گسست نسلی و نفوذ گسترده رسانه‌های جهانی آسیب‌پذیر شده‌اند، از این‌رو در چنین شرایطی، نقش مدیران فرهنگی بیش از هر زمان دیگری برجسته و حیاتی است.

مدیران فرهنگی، چه در سطح اجرایی دولتی، چه در نهادهای مردمی، آموزش ‌و پرورش و رسانه‌ها، وظیفه دارند با شناخت دقیق از بستر فرهنگی بومی، برنامه‌ریزی هدفمند، آینده‌نگر و مشارکتی را در دستور کار قرار دهند.

آن‌ها باید تسهیل‌گران گفتگوی فرهنگی، حافظان تنوع فرهنگی و واسطه‌هایی فعال میان سنت و زندگی امروز باشند.

هفته فرهنگی شهرستان شازند، فرصت مغتنمی است که می‌تواند نقش مدیران فرهنگی را از سطح اجرایی صفر، به سطح راهبردی ارتقا دهد. این هفته اگر به‌درستی مدیریت شود، نه‌ تنها به نمایش نمادهای فرهنگی موجود می‌پردازد، بلکه بستری برای احیای فرهنگ‌های در معرض فراموشی، شناسایی استعدادهای بومی و فعال‌سازی ظرفیت‌های فرهنگی جوانان خواهد بود.

از جمله کارویژه‌های مهم مدیران فرهنگی در این مسیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ایجاد فضای تعامل بین نسل‌ها: جوانان اگر با میراث فرهنگی خود ارتباط زنده و معنادار برقرار نکنند، در دنیای پرسرعت امروزی، دچار گسست هویتی خواهند شد. مدیران فرهنگی باید با طراحی نشست‌های بین‌نسلی، کارگاه‌های آموزشی و تولید محتوای جذاب، زمینه انتقال میراث را فراهم سازند.

توسعه زیرساخت‌های فرهنگی: حفظ و تقویت هویت محلی نیازمند فضاهای فیزیکی و دیجیتالی است. تجهیز کتابخانه‌ها، راه‌اندازی خانه‌های فرهنگ روستایی، حمایت از فعالیت‌های هنری محلی و توسعه بسترهای رسانه‌ای از جمله اقدامات زیرساختی ضروری است.

شناسایی و توانمندسازی نیروهای محلی: شازند دارای ظرفیت بالای نیروی انسانی در زمینه‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای است. مدیران فرهنگی باید این سرمایه‌های انسانی را شناسایی و حمایت کنند تا خودِ جامعه محلی، حامل، راوی و خالق فرهنگ بومی باشد.

برندسازی فرهنگی منطقه: فرهنگ، تنها یک عنصر هویتی نیست، بلکه می‌تواند به‌عنوان مزیت رقابتی در توسعه گردشگری، صنایع دستی و اقتصاد خلاق ایفای نقش کند. معرفی شازند به‌عنوان مقصد فرهنگی از طریق رویدادها، تولیدات رسانه‌ای، جشنواره‌ها و محتوای دیجیتال، بخشی از وظایف مدیران آینده‌نگر فرهنگی است.

در نهایت، هویت محلیِ پویا، محصول فرآیندی مستمر و مشارکتی است. مدیران فرهنگی اگر تنها به اجرای تقویم مناسبت‌ها و رویدادهای نمادین بسنده کنند، فرهنگ به‌ تدریج از بطن زندگی مردم فاصله خواهد گرفت. اما اگر با نگاهی عمیق، بومی‌محور و مبتنی بر گفتگو با مردم حرکت کنند، خواهند توانست شازند را به الگویی موفق از پیوند اصالت و نوگرایی تبدیل کنند.

هفته فرهنگی شازند، نماد فرصتی بزرگ است، فرصتی برای تأمل دوباره در داشته‌ها، گشودن افق‌های تازه و آغاز حرکت‌های ماندگار. امید است این هفته، به آغازگر جریان پویایی بدل شود که در آن، هویت فرهنگی شازند نه‌ تنها حفظ، بلکه روزآمد، زنده و الهام‌بخش باقی بماند و این مهم، جز با نقش‌آفرینی هوشمندانه و مسئولانه مدیران فرهنگی تحقق نخواهد یافت.