الگوی خودکفایی زنان در جنگ؛ درسی برای امروز

منصوره غلامى در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پايگاه خبرى تحليلى «ديار آفتاب» گفت: زنان در دوران دفاع مقدس، در شرایطی که کشور با کمبود منابع و فشار اقتصادی روبه‌رو بود، مسئولیت مهم مدیریت خانه را بر دوش کشیدند. آنان با استفاده هوشمندانه از فراغت خود و تبدیل آن به کار و تلاش، توانستند اقتصاد خانواده را حفظ کنند و الگویی از مقاومت و ابتکار ارائه دهند.

وی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین اقدامات آنان برنامه‌ریزی تغذیه و مصرف بود. زنان با تکیه بر منابع غذایی کم‌هزینه مانند حبوبات، غلات محلی و سبزیجات پایدار، سفره‌های خانوادگی را مدیریت کردند. در این میان، اولویت‌بندی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در مصرف باعث شد نیازهای اصلی خانواده در شرایط سخت تأمین شود.

معاون پژوهشى حوزه علميه استان مركزى افزود: تولید و نگهداری مواد غذایی در خانه نیز نقشی کلیدی داشت. زنان با تهیه مربا، ترشی، خشک‌کردن میوه و سبزیجات، کنسرو و حتی گوشت خشک‌شده، توانستند برای مدت طولانی خانواده را از وابستگی به بازار بی‌نیاز کنند. این اقدام هم هزینه‌ها را کاهش داد و هم امنیت غذایی را بالا برد.

غلامی یادآور شد: دوخت و تعمیر لباس‌ها، بافندگی و کارهای دستی دیگر نیز بخشی از تلاش روزمره زنان بود. آنان با بازسازی و تولید پوشاک خانگی، هم از هزینه‌های اضافی کاستند و هم زمینه فروش یا تبادل کالا را فراهم کردند. مدیریت انرژی و صرفه‌جویی در مصرف سوخت و برق نیز از دیگر اقداماتی بود که دوام زندگی در شرایط بحران را تضمین کرد. 

خودکفایی و تولید محلی زنان

وی ادامه داد: زنان در کنار مدیریت خانه، در مسیر خودکفایی و تولید محلی گام‌های بلندی برداشتند. تولید محصولات دستی و خانگی مانند قالی‌بافی، گلیم‌بافی، حصیربافی، قلم‌کاری، صابون‌سازی و روغن‌گیری، زمینه اشتغال و درآمدزایی را برای آنان فراهم آورد. این فعالیت‌ها با سرمایه کم اما بازدهی بالا، توانست اقتصاد خانواده‌ها را تقویت کند.

معاون پژوهشى حوزه علميه استان مركزى گفت: باغچه‌های خانگی و کشاورزی کوچک نیز جلوه‌ای از ابتکار زنان بود. آنان با کاشت سبزیجات و صیفی‌جات در حیاط خانه‌ها یا فضاهای کوچک و پرورش دام‌های سبک، نیازهای اصلی غذایی خانواده را تأمین کردند. تولید لبنیات و گوشت خانگی علاوه بر خودکفایی، هزینه‌های مصرفی خانواده‌ها را کاهش داد.

غلامی افزود: تشکیل کارگاه‌های خانوادگی و مشارکتی به‌ویژه در روستاها و محله‌های اطراف شهرها، از دیگر اقدامات زنان بود. این کارگاه‌ها که بر پایه همکاری و همیاری اداره می‌شد، به تولید و فروش محصولات متنوع انجامید. چنین همبستگی‌هایی به کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد خانواده‌ها منجر شد.

وی گفت: بازاریابی محلی و تبادل کالا نیز بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصاد زنان بود. بازارچه‌های محلی، خرید گروهی تجهیزات و تبادلات غیرمالی سبب شد اقتصاد غیررسمی اما مؤثر در جامعه شکل بگیرد. این روند به همدلی بیشتر مردم و گسترش شبکه‌های اجتماعی-اقتصادی کمک کرد.

 نقش زنان در پشتیبانی اقتصاد ملی

معاون پژوهشى حوزه علميه استان مركزى بیان کرد: حضور زنان در دوران دفاع مقدس محدود به خانه و تولید محلی نبود. آنان با ورود به صنایع کوچک و غیررسمی، در بخش‌های خدماتی و کارگاهی فعالیت گسترده‌ای داشتند. این فعالیت‌ها هرچند با مشکلات بازار کار همراه بود، اما منبعی ارزشمند برای تأمین نیاز خانواده‌ها و کمک به اقتصاد کشور شد.

وی یادآور شد: زنان همچنین در عرصه پشتیبانی مستقیم از جبهه‌ها نقش مهمی ایفا کردند. مدیریت پذیرایی از رزمندگان، پشتیبانی داوطلبانه در جبهه‌ها و حضور در تیم‌های امدادی، بخشی از تلاش‌های آنان بود. این اقدامات علاوه بر نقش اجتماعی، ارزش اقتصادی نیز داشت و بخشی از توان کشور را در جنگ افزایش داد.

غلامی بیان کرد: آموزش و انتقال دانش نیز در زمره وظایف زنان قرار داشت. آنان با آموزش فرزندان و دیگر زنان در حوزه‌های مدیریت منابع، بهداشت خانواده، نگهداری کودکان و کارهای دستی، چرخه خودکفایی را تقویت کردند. این آموزش‌ها آینده‌ای پایدارتر برای جامعه رقم زد.

معاون پژوهشى حوزه علميه استان مركزى گفت: زنان نشان دادند که با خلاقیت و همت می‌توان حتی در شرایط دشوار اقتصادی و جنگی، ستون‌های جامعه را استوار نگه داشت. تلاش آنان الگویی ارزشمند است که می‌تواند در شرایط امروز نیز الهام‌بخش باشد و راهکارهایی برای عبور از مشکلات اقتصادی ارائه دهد.

 رویکردهای عملی برای امروز

وی افزود: با توجه به فشارهای اقتصادی کنونی، بازآفرینی نقش زنان در مدیریت منابع اهمیت ویژه‌ای دارد. مهارت‌آموزی و توانمندسازی فردی نخستین گام است. تمرکز بر آموزش مهارت‌های پخت و نگهداری مواد غذایی، صنایع دستی، مدیریت هزینه‌ها و بهداشت خانواده، زنان را در برابر بحران‌ها مقاوم‌تر می‌سازد.

غلامی گفت: بهره‌گیری از ابزارهای دیجیتال فرصتی جدید فراهم کرده است. زنان می‌توانند با استفاده از گوشی‌های هوشمند و پیام‌رسان‌ها، بازار فروش محصولات خانگی خود را گسترش دهند. آموزش عکاسی ساده از محصولات و بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی نیز به افزایش مشتریان کمک می‌کند.

معاون پژوهشى حوزه علميه استان مركزى گفت: اقتصاد خانه و تولید محلی همچنان کارآمد است. تولید محصولات خانگی با بازده بالا مانند ترشی، مربا و صابون، یا صنایع دستی با نگاه بازارمحور، می‌تواند هم تأمین‌کننده نیاز خانواده باشد و هم منبع درآمد. همچنین باغچه‌های شهری و کشاورزی کوچک، امکان خودکفایی غذایی بیشتری ایجاد می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: مدل‌های نوین اقتصاد پروژه‌ای نیز کاربرد دارد. پروژه‌های کوتاه‌مدت و فصلی مانند تولید صنایع دستی یا مواد غذایی محلی در قالب بسته‌های هدیه، فروش آنلاین محلی و دسترسی به بیمه‌های ساده، راهی برای کاهش فشارهای اقتصادی است. این مدل‌ها ادامه‌دهنده روحیه خودکفایی زنان در دوران دفاع مقدس خواهد بود.

انتهای خبر/