الگوی عفاف با ابزار فرهنگی تقویت می‌شود

سمیه جان‌زمینی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» در خصوص روز عفاف و حجاب گفت: فرهنگ عفاف و حجاب را نمی‌توان در یک بخش محدود کرد. این مقوله تنها با گفتار یا قانون حل نمی‌شود، بلکه حاصل تعامل چند لایه بین خانواده، مدرسه، رسانه، سیاست‌گذاری اجتماعی و نحوه مواجهه جامعه با الگوهای فرهنگی است. فرهنگ، برخلاف برخی امور اجرایی، قابل تزریق فوری نیست و نیاز به زیرساخت و استمرار دارد.

وی افزود: از آنجا که نوجوانان و جوانان به شدت تحت تأثیر رسانه‌ها، گروه همسالان و فضای مجازی هستند، نمی‌توان توقع داشت که تنها با توصیه‌ خانواده یا آموزش سنتی در مدارس، ارزش‌هایی مانند عفاف و حجاب در آنان نهادینه شود. آنچه مورد نیاز است، یک بسته‌ سیاست فرهنگی جامع و چندوجهی است که جوان امروز را بشناسد.

کارشناس مسائل اجتماعی استان مرکزی بیان کرد: یکی از راهکارهای مهم برای جذب دختران جوان به فرهنگ عفاف، آموزش‌های به‌روز و خلاقانه در نظام آموزشی و رسانه ملی است. ایجاد جذابیت بصری در پوشش‌های اسلامی، الگوسازی از چهره‌های موفق محجبه، استفاده از ظرفیت فضای مجازی به جای تقابل با آن، بخشی از این راهکارهاست که همزمان باید اجرا شوند.

جان‌زمینی عنوان کرد: در کنار جنبه‌های فرهنگی، نقش قانون نیز نادیده گرفته نشود. اجرای دقیق و مدبرانه قانون عفاف و حجاب، حمایت از هنجارهای اجتماعی و برخورد هوشمندانه با هنجارشکنی‌های عامدانه یا جاهلانه، به نفع آرامش و ثبات جامعه است. اما نباید فراموش کرد که قانون، مکمل فرهنگ‌سازی است نه جایگزین آن.

وی افزود: نقش اینترنت ملی و نظارت بر محتوا از دیگر ابزارهای تقویت فرهنگ عفاف است. در حالی که بسیاری از نوجوانان ساعت‌ها از روز را در فضای مجازی سپری می‌کنند، عدم کنترل و بی‌توجهی به محتوای این فضا موجب تضعیف باورهای دینی و فرهنگی آنان می‌شود. اینترنت اگر مدیریت نشود، خود به ابزار تهاجم فرهنگی تبدیل می‌شود.

کارشناس مسائل اجتماعی استان مرکزی تصریح کرد: سؤال اساسی این است: مهم‌ترین چالش ترویج فرهنگ عفاف در جامعه امروز چیست؟ پاسخ از نگاه بسیاری از کارشناسان فرهنگی روشن است: رسانه‌ها و القای مستمر سبک زندگی غربی. سبک زندگی‌ که زن را به کالای مصرفی و نمایشی بدل می‌کند، نمی‌تواند با کرامت انسانی و نگاه اسلامی به زن جمع شود.

جان‌زمینی گفت: برخلاف آنچه تبلیغ می‌شود، حجاب محدودیت نیست، بلکه نماد آزادی زن مسلمان از نگاه ابزاری و مادی‌گرایانه است. زن محجبه، خود را انسانی متعالی می‌داند که برای حضور اجتماعی‌اش حد و مرز قائل است. این نگاه، موجب ثبات روحی، عزت نفس و نوعی استقلال در هویت اجتماعی و فردی او می‌شود.

وی اظهار کرد: از دیدگاه فرهنگی، زن با حجاب خود به نوعی در حال تبلیغ دین است. او بدون اینکه سخن بگوید، با ظاهر و منش خود ابلاغ‌کننده‌ پیامی الهی است. این نقش، به هیچ‌وجه کوچک نیست و بخشی از مسئولیت اجتماعی زنان مسلمان محسوب می‌شود؛ نقشی که نیازمند احترام، پشتیبانی اجتماعی و الگوسازی مناسب است.

کارشناس مسائل اجتماعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: در یک نگاه کلی، می‌توان گفت تقویت فرهنگ عفاف در نسل جدید نیاز به ترکیبی از سه عنصر کلیدی دارد: آگاهی‌بخشی خلاقانه، الگوهای موفق و قوانین قاطع اما همراه با منطق. اگر این سه عنصر هماهنگ عمل کنند، می‌توان به تدریج شاهد گسترش فرهنگ حجاب و کاهش فشارهای فرهنگی غرب‌زده در میان جوانان بود.

جان‌زمینی در پایان بیان کرد: این نکته نیز حائز اهمیت است که هرگونه رویکرد تحکمی یا تک‌بعدی به مسئله حجاب، می‌تواند نتایج معکوس داشته باشد. بنابراین، توجه به ظرافت‌های روانی و اجتماعی نسل جدید، استفاده از زبان محبت و استدلال و بهره‌گیری از ظرفیت هنرمندان و نخبگان فرهنگی باید در اولویت باشد.

انتهای خبر/