ابوریحان بیرونی نابغه‌ فراتر از زمان خود بود

حجت‌الاسلام مهدی فرهنگ‌یگانه در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» گفت: ایران، سرزمینی که در طول تاریخ خود مهد پرورش دانشمندان و اندیشمندان بزرگی بوده است، همواره به جهان علم و دانش نور افشانده است. یکی از این ستارگان درخشان، محمد بن احمد بیرونی، مشهور به ابوریحان بیرونی است که نه تنها افتخار ایران و جهان اسلام است، بلکه آثار گرانبهایش تا به امروز مورد استفاده و تحسین جهانیان قرار گرفته است.

کارشناس مسائل دینی بیان کرد: ابوریحان بیرونی در حدود سال ۹۷۳ میلادی در خوارزم، منطقه‌ای که اکنون بخشی از ازبکستان و ترکمنستان را در بر می‌گیرد، دیده به جهان گشود. این دانشمند برجسته در دوران طلایی اسلام، عمر پربار خود را وقف تحقیق و تفحص در حوزه‌های گوناگون علمی کرد. ریاضیات، نجوم، جغرافیا، تاریخ، فلسفه، داروشناسی و علوم طبیعی، تنها گوشه‌ای از گستره وسیع فعالیت‌های او بود.

کارنامه‌ای درخشان در علم و معرفت

وی افزود: ابوریحان بیرونی قریب به ۱۵۰ کتاب و رساله از خود به یادگار گذاشته که هر کدام گواه نبوغ و دانش بی‌کران اوست. آثار الباقیه عن القرون الخالیه از مهمترین آثار اوست که در آن به بررسی تاریخ، جغرافیا و علوم طبیعی پرداخته است.

یکی از حوزه‌های اصلی تمرکز ابوریحان، نجوم و ریاضیات بود. او دقیق‌ترین محاسبات نجومی زمان خود را انجام داد و ابزارهای متعددی را برای اندازه‌گیری پدیده‌های آسمانی ابداع کرد که امروزه نیز مبنای بسیاری از مطالعات در این علوم است.

فرهنگ‌یگانه اظهار کرد: توانایی او در محاسبه شعاع زمین با دقتی بی‌نظیر که تا قرون وسطی بی‌رقیب بود، نشان از درک عمیق او از جهان هستی دارد. او همچنین سیستم‌های عددی و الگوریتم‌های پیچیده‌ای را در ریاضیات ابداع کرد که راهگشای پیشرفت‌های آتی در این علم شد.

 کارشناس مسائل دینی تصریح کرد: در حوزه جغرافیا و زمین‌شناسی نیز ابوریحان بیرونی پیشگام بود. او نخستین کسی بود که روش‌هایی دقیق برای تعیین طول و عرض جغرافیایی ارائه داد و نقشه‌های جغرافیایی با دقتی چشمگیر طراحی کرد. سفرهای او به هند و تحقیقات گسترده‌اش درباره فرهنگ، دین، زبان و جغرافیای این سرزمین، در کتابی ارزشمند ثبت شده است که منبعی غنی برای مطالعات شرق‌شناسی به شمار می‌رود.

وی عنوان کرد: ابوریحان بیرونی تنها به علوم دقیق بسنده نکرد، بلکه در فلسفه، داروشناسی و علوم طبیعی نیز دیدگاه‌های عمیق و نوآورانه‌ای داشت. او به تحقیق درباره خواص مواد و سنگ‌ها، چگونگی ایجاد پدیده‌های طبیعی مانند زلزله و جریان آب پرداخت و درک ما از جهان پیرامون را غنا بخشید.

ابوریحان بیرونی دانشمند جامع‌الاطراف و الگویی برای نسل‌ها

فرهنگ یگانه ادامه داد: آنچه ابوریحان بیرونی را متمایز می‌کند، رویکرد جامع و چندرسانه‌ای او به دانش بود. او نه تنها در یک زمینه، بلکه در چندین حوزه علمی به اوج تخصص رسید و آثارش نه تنها در جهان اسلام، بلکه در اروپا و دیگر نقاط جهان شناخته و مورد استفاده قرار گرفت. امروزه نیز کتب و ایده‌های او در مباحث نجوم، ریاضیات و جغرافیا در دانشگاه‌ها، به‌ویژه در اروپا، کاربرد فراوان دارد.

کارشناس مسائل دینی گفت: ابوریحان بیرونی در حدود سال ۱۰۴۸ میلادی درگذشت، اما میراث علمی او همچنان زنده و الهام‌بخش است. زندگی او به ما می‌آموزد که تمرکز و صرف عمر در راه علم و تحقیق، ثمرات گرانبهایی به همراه خواهد داشت. او الگویی است برای همه ما تا با تحقیق، تفحص، توکل به خداوند و تلاش بی‌وقفه، در راه کسب علم و دانش قدم برداریم و به پیشرفت بشریت کمک کنیم.

انتهای خبر/د