
گزارش| آشنایی با موزه های اراک + تصاویر
به گزارش دیار آفتاب؛ اگر در مسیر سفرتان از شهرهای استان مرکزی عبور کردید یا اینکه مقصد سفرتان را گشتوگذار در این استان انتخاب کردید، حتما به موزههای متعدد آن سر بزنید؛ بهویژه اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که به موزه گردی، دیدن اشیای قدیمی، آشنا شدن با آداب و رسوم، فرهنگ و هنر علاقهمند هستند. با ما همراه باشید تا موزههای دیدنی اراک را معرفی کنیم.
لازم به ذکر است ممکن برخی از موزه های معرفی شده به دلایلی از جمله همه گیری کرونا در دو سال گذشته به طور موقتی تعطیل باشند.
موزه چهار فصل
حمام چهار فصل اراک که بهدلیل کاشیکاریهای زیبا از فصول سال به این نام معروف است، به دوران قاجار تعلق دارد. این حمام که بهمنظور استفاده مردم و اقلیتهای مذهبی اراک در دواران ناصری بنا شده از آثار ملی کشور است و در سال ۱۳۷۳ بهعنوان موزه مردمشناسی و باستانشناسی گشایش یافت. حمام چهار فصل از بخشهای مختلف شامل: دالان ورودی، هشتی، مردانه، زنانه، بخش اقلیتهای دینی، حمام خصوصی، خزینه، تون، آبانبار و سایر قسمتها است. کاشیکاری حمام از مهمترین و زیباترین تزیینات این بنا است. کاشیهای معرق، معلق، خشتی و قالبی دارای نقوش مختلف حیوانی، انسانی و گیاهی مانند: اسلیمی، ختایی، نقشهای هندسی است. سربینه زنانه از زیباترین قسمتهای موزه است که گنبد آن بدون داشتن ستون ساخته شده است.
در قسمت مردمشناسی، لوازم مربوط به استحمام، پوششهای سنتی، پیکرههایی از اقلیتها، مراسمها و سایر اشیای مرتبط نگهداری میشود. در بخش باستانشناسی موزه آثار و اشیای مختلفی که حاصل کاوشهای علمی در سطح استان است، در معرض نمایش قرار داد. یکی از دیدنیهای این موزه اسکلت بهدستآمده از کاوش محوطه سرسختی شهرستان شازند است که بههمراه سایر اشیای دیگر این تپه زینتبخش حمام چهار فصل شده است.
- آدرس و ساعت بازدید: برای بازدید از حمام چهار فصل از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر به ابتدای خیابان شهید بهشتی اراک مراجعه کنید.
موزه خصوصی سلطان آباد
در سال ۱۳۸۵ خورشیدی موزه خصوصی سلطان آباد با همت محمد مهدی باباخانی در اراک افتتاح شد. موضوع اصلی این موزه خوشنویسی و صنایع فلزی است. صنایعدستی مانند: سوزندوزی، لباسهای قاجاری، خاتمکاری، قلمزنی، و کتیبههای مختلف بههمراه تابلوهای هنری و اشیا قدیمی نیز در معرض نمایش است. از آثار ارزشمندی که در این موزه نگهداری میشود میتوان به مجموعهای نفیس از خطوط اسلامی متعلق به کاتبان مشهور مانند: محمدجعفر تبریزی، میرزا غلامرضا اصفهانی، میرزا رضاخان فراهانی، تابلوهای نقاشی قهوهخانهای، نمونههای نفیسی از آثار فلزکاری با کتیبه اشاره کرد.
- آدرس و ساعت بازدید: سرای زیبای کاشانی در بازار اراک با رسمیبندیهای هفت چشمهای و معماری چشمنواز مکان موزه خصوصی سلطان آباد است. ساعت بازدید از این موزه ۸ تا ۱۳:۳۰ و ۱۵:۳۰ تا ۲۰ است.
موزه صنایع دستی حسن پور
در کنار خرید و گشتن در بازار تاریخی اراک میتوانید از موزه حسن پور این شهر دیدن کنید. مکان این موزه بر اساس تاریخی که در پیشانی ضلع شمالی بنا نوشته شده است متعلق به سال ۱۳۳۵ هجری قمری و زمان احمده شاه قاجار است. گفته میشود مالک اصلی و اول این خانه فردی به نام حاج علی مشیری از تاجران و بازرگانان فرش در اراک بوده که در آخر در تملک مرحوم جواد حسن پور قرار میگیرد. این عمارت مدتی بهعنوان شرکت فرش و زمانی نیز مکان مدرسه مجیدی بوده است. سازمان میراث فرهنگی این اثر ملی را از وارثان آقای حسن پور خریداری کرده است و در حال حاضر موزه صنایع دستی حسن پور نام دارد. این خانه در دو طبقه ساخته شده و سازه اصلی بنا از خشت با پیهای سنگی است. در نمای ساختمان آجر، کاشی و گچ به کار رفته است. این خانه دارای فضاهای زمستاننشین و تابستاننشین، شاهنشین، آشپزخانه، انبارهای آذوقه، حیاط مرکزی است که کلیه فضاها در سه جهت شرقی، جنوبی و شمال گرد حیاط قرار دارند.
موزه صنایع دستی اراک دارای گالریهای هنری مختلف است. در بخش خط و خطاطی موزه آثار خوشنویسی و تذهیب هنرمندان معاصر نگهداری میشود. گالری فرشها نیز شامل کارهایی از منطقه ساروق اراک و گلیمهای خمین و... است. نمونههای قلمزنی، ملیله کاری زنجان، ورشو و برنج بروجرد، منبتکاری، معرقکاری، لباسهای سنتی، سفال، شیشه، سرامیک و... نیز زینتبخش سایر گالریهای موزه حسن پور است.
- آدرس و ساعت بازدید: اگر به بازار اراک و گذر سپهداری بروید، میتوانید این خانه موزه تاریخی را ببینید همچنین این موزه به جاهای دیدنی و تاریخی اراک مثل مدرسه سپهداری، حمام چهارسوق و قدیمیترین بانک اراک نزدیک است. از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر به این موزه مراجعه کنید.
موزه سنگ و گوهر
موزه سنگ و گوهر اراک از موزههای خصوصی این شهر و اولین موزه در این زمینه است. این موزه دارای آزمایشگاه، کارگاه سنگتراشی و مرکز آموزش است. کانیهایی مانند عقیق، کوارتز، پریت، آلوامارین، یاقوت سرخ، یاقوت کبود و نمونههایی از سطح استان در معرض نمایش است.
- آدرس و ساعت بازدید: برای دیدن این موزه از ساعت ۸ تا ۱۳:۳۰ و ۱۵:۳۰ تا ۲۰ به بلوار قدس، خیابان گلستان، نبش گلستان شش مراجعه کنید.
موزه مفاخر استان
موزه مفاخر و مشاهیر اراک در خانه تاریخی خاکباز واقع است. این خانه در اواخر دوره قاجار ساخته شد و متعلق به حسین خاکباز است. طرح این عمارت را معماری روسی کشیده است و اجرای آن برعهده استاد مراد چمنی اراکی بود. حسین خاکباز و برادرش از فعالان سیاسی اراک بودند. برادر وی سه دوره متوالی نماینده این شهر در مجلس بود. حسین نیز عضو حزب دموکرات در زمان جنگ جهانی اول بود. در سال ۱۳۳۷ که حزب ملیون در اراک تشکیل میشود به عضویت این حزب در میآید و یکی از دامادهای خود و فرزندش را بهعنوان نمایندگان شهرهای اراک و شازند راهی مجلس شورای ملی میکند.
این کوشک قاجاری با تزیینات آجرکاری در سال ۱۳۷۹ به ثبت ملی رسیده است. این بنا شامل دو ایوان شرقی و غربی، فضاهای مسکونی و ۱۱ اتاق، حمام، خزینه، دو قنات به نامهای ده و خان حاکم است. در سال ۱۳۸۴ با همکاری میراث فرهنگی استان مرکزی و خانواده خاکباز به موزه مفاخر و مشاهیر تبدیل شده است. این موزه شامل تالارهای متعدد است و شامل: تالار امیرکبیر، قائم مقام فراهانی، امام خمینی، تالارهای مفاخر سیاسی، دینی و مذهبی، سرداران شهید، مفاخر علمی، فرهنگی، هنری و افراد در قید حیات و تالار استاد سحاب است.
- آدرس و ساعت بازدید: انتهای خیابان شهید بهشتی، نرسیده به خیابان شریعتی میتوانید از این موزه از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر دیدن فرمایید.
موزه مردمشناسی انجدان
منبع عکس: خبرگزاری پانا
موزه مردمشناسی انجدان در حمام تاریخی و قدیمی این روستا قرار دارد. این موزه حمام با همت بخش خصوصی افتتاح شده و به یکی از دیدنیهای روستای انجدان تبدیل شده است. این حمام از بخشهای: ورودی، سردر، حمام گرم، خزینه، حوض آب گرم و سرد، حوضچه آب و آهک، سکوی دلاکی، اتاق ضدعفونی لوازم دلاک، پاشویه، اتاقک نظافت شخصی و سکوهای نشیمن تشکیل شده است. در این موزه مردمشناسی سعی شده است با گردآوری اشیایی از زندگی مردم، نمونههای از پوشش عامه، وسایلی از آیینهای مختلف باعث آشنایی بازدیدکنندگان با آداب و رسوم و فرهنگ روستا شود.
- آدرس و ساعت بازدید: موزه انجدان را میتوان در روستای تاریخی انجدان اراک از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر بازدید کرد.
موزه تنوع زیستی و حیات وحش
منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان
در سال ۱۳۷۸ موزه حیات وحش و تنوع زیستی اراک افتتاح شد. در موزه تنوع زیستی اراک سعی شده است زیستگاههای طبیعی و مناطق تحت حفاظت استان با پوشش گیاهی و جانوری آن، بهشکل تاکسیدرمی بازسازی شود. بیش از ۳۶۰ گونه از پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهیها، ۸۲۷ نمونه از بی مهرگان، ۱۷ نمونه جمجمه و ۵۰ نمونه از سنگها و کانیها نگهداری میشود. این نمونهها از تمامی سطح استان جمعآوری شدهاند. غاز پیشانی سفید کوچک که در فهرست گونههای آسیبپذیر قرار دارد، خروس کولی سینه سیاه، مارهای سمی، پروانهها و... از نمونههای متنوع این موزه است که در سه طبقه برای بازدیدگنندگان در معرض نمایش است.
- آدرس و ساعت بازدید: موزه تنوع زیستی استان مرکزی در تقاطع محیطزیست، خیابان بهشت، مرکز تحقیقات زیستمحیطی اداره کل حفاظت محیطزیست استان مرکزی قرار دارد و از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر امکان بازدید از این موزه وجود دارد.
موزه میراث کشاورزی و مردمشناسی ساروق
این موزه هیئت امنایی در سال ۱۳۹۱ با همکاری هیئتامنای امامزادگان ۷۲ تن ساروق و بخشداری گشایش یافت و رواقهایی از امامزاده به موزه اختصاص داده شد. ابزار و لوازم زندگی مردم ساروق، اشیای بهدستآمده از دورههای سلجوقی، ایلخانی و صفوی از بقاع ۷۲ تن قرار دارد.
- آدرس و ساعت بازدید: در امامزادگان ۷۲ ساروق میتوان از ساعت ۸ صبح از این موزه بازدید کرد.
موزه آموزشوپرورش
موزه آموزشوپرورش در سال ۱۳۸۸ در سه طبقه گشایش یافت. این موزه شامل پژوهشسرای خلیج فارس و نمایشگاه دائمی مواد مخدر است. در این موزه اسناد و مدارک آموزشوپرورش، تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی و غرفههای مختلف: شهدا، خیرین مدرسهساز، پرورشی، تربیتبدنی آموزشی، نهضت سوادآموزی، شهدا، سمعی و بصری و تألیفات به نمایش گذاشته شده است.
- آدرس و ساعت بازدید: موزه آموزشوپرورش اراک از ساعت ۸ تا ۱۸ عصر باز است. این موزه در میدان شهدا، ابتدای پل خیبر، کوچه آموزشوپرورش قرار دارد.
موزه دانشگاه اراک
منبع عکس: وبسایت انجمن زیستشناسان جوان
موزه تاریخ طبیعی دانشگاه اراک در سال ۱۳۷۷ با همت دکتر عبدالکریم قریب؛ استاد زمینشناسی و همکاری دانشجویان تأسیس شده است و زیر نظر گروه زیستشناسی دانشکده علوم پایه دانشگاه اراک اداره میشود. این موزه دارای غرفههای متعدد فیزیولوژی، سلولی ملکولی، تکامل و فسیل شناسی، آناتومی و اسکلتشناسی، ماهیشناسی، انگلشناسی، ژنتیک، اکولوژی و نقش انسان در طبیعت، قارچشناسی، سنگشناسی، لانهسازی جانوران، جنینشناسی و حشرات اجتماعی است. انواع پرندگان، پستانداران، دوزیستان، ماهیان، جانوران بی مهره، اسفنجها، نرمتنان، بندپایان، مرجانها و انواع تاکسیدرمی در معرض بازدید قرار گرفته است.
منبع عکس: وبسایت انجمن زیستشناسان جوان
- آدرس: دانشگاه اراک در میدان بسیج این شهر و در بلوار کربلا قرار دارد. مدارس و سایر مؤسسههای پژوهشی و... میتوانند با هماهنگی از این موزه بازدید کنند.
موزه شهدا
موزه شهدای اراک با ۱۵۰ اثر از شهدای استان مرکزی زیر نظر بنیاد شهید و امور ایثارگران اداره میشود. گفته میشود با افتتاح و گشایش باغ موزه دفاع مقدس، موزه شهدا به این مکان انتقال داده میشود.
آدرس و ساعت بازدید
موزه شهدا در خیابان امام خمینی (ره)، کانون فرهنگی تربیتی امام علی (ع)، روبهروی سالن ورزشی ۲۲ بهمن واقع است و از ساعت ۹ تا ۱۸ عصر برای بازدید عموم باز است.
باغ موزه دفاع مقدس
باغ موزه دفاع مقدس استان مرکزی در زمینی به مساحت ۳۰ هزار متر مربع دارای فضای سبز نگارخانه سالن آمفی تئاتر ۴۲ غرفه از اسناد و عکسهای معرف نقش استان مرکزی در هشت سال دفاع مقدس و سایر بخشها است. کانال ارتباطی فکه و شلمچه، یادمان شهدا و ۲۵۰۰ متر سنگفرش در این موزه طراحی شده است. ۱۰ قاب نقاشی سیاه قلم از شهداری مدافع حرم، ۳۳ قبضه اسلحه سبک، یک دستگاه موتور تریل اهدایی، یک کیوسک تلفن و اسناد و مدارک اسرای عراقی، از جمله اشیای به نمایش گذاشته شده در این باغ موزه است.
- آدرس و ساعت بازدید: برای بازدید از باغ موزه دفاع مقدس اراک از ساعت ۹ تا ۱۸ به خیابان قائم مقام، جنب استخر شهرداری مراجعه کنید.
موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی
منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیمای استان مرکزی
قلعه وکیل یا عمارت کلاه فرنگی اراک در شهریور سال ۱۳۹۸ بهعنوان موزه صنایع دستی اراک افتتاح شد. این عمارت قاجاری یکی از آثار ملی استان مرکزی است که در زمان ناصرالدین شاه و همزمان با تأسیس کمپانی فرش زیگلر در اراک برای این کمپانی ساخته شد. بعدها که این قلعه را محمدحسن وکیل خریداری کرد، این عمارت به نام وی معروف شد. حیاط، ایوان، شبستان، قسمت همکف و بالاخانه بخشهای مختلف این بنا را تشکیل میدهد. از تزیینات قلعه وکیل کاشیهای هفت رنگ قسمت بیرونی ساختمان و ستونهای آن، آجرکاری، نقش اندازیهای هندسی و... است. در این موزه فرش دستبافت، گلیم، آثار قلمزنی، آثار چوبی، تابلو فرش، تابلو خطاطی از هنرمندان استان در معرض بازدید قرار دارد.
- آدرس: بلوار دانشجو، ابتدای خیابان هاشمی نژاد میتوان موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی اراک را دیدن کرد.
انتهای پیام/